Pieróg biłgorajski. Przysmak z Lubelszczyzny

 

Piróg biłgorajski zwany krupniakiem ma swoje poczytne miejsce w kuchni Lubelszczyzny. Wypiekano go na świąteczny stół oraz na inne specjalne okazje. Określano go mianem biłgorajskiego tortu. Na wierzchu bogato zdobiono go ciastem i podawano w czasie przyjęć – chrzciny, wesela, świąteczne biesiady i okoliczności jak wejście do nowego domu, a także na ucztach pogrzebowych.
Jedzono go w czasie wykopków ziemniaków, Na Boże Narodzenie i Wielkanoc. Obdarowywano nim kolędników i żebraków.

 

 

28 września 2005 roku pieróg biłgorajski został wpisany na listę produktów tradycyjnych w kategorii wyroby piekarnicze i cukiernicze: “Pieróg (Piróg) Biłgorajski” (woj. lubelskie).
Pieróg biłgorajski wypieka się bez skórki i zwany jest ,łysym’ oraz w drożdżowej skórce. Niektórzy porównują go do słonego ciasta lub babki ziemniaczanej, ma on jednak zupełnie inny specyficzny smak. Wspaniale smakuje podawany z mlekiem, śmietaną, masłem. Na ciepło, jak i na zimno.

 

 

1 kg obranych ziemniaków
1 szklanka kaszy gryczanej
250 g tłustego twarogu
5 jaj + 1 do posmarowania
200 g gęstej śmietany 18 %
150 g słoniny ( u mnie wędzona)
1 łyżka suszonej mięty
sól i pieprz do smaku
smalec do wysmarowania naczynia ( u mnie gęsi)

Kaszę gryczaną opłucz na sicie. Ziemniaki ugotuj w osolonej wodzie, odcedź i utłucz. Dodaj kaszę gryczaną i wymieszaj, przykryj garnek i odstaw na 30 minut. Słoninę pokrój w kostkę i stop na patelni. Pokrusz ser i miętę. Ziemniaki z kaszą przełóż do miski, dodaj twaróg, jajka , śmietanę i słoninę z wytopionym tłuszczem. Wszystko dobrze wymieszaj i dopraw solą i pieprzem.
Piekarnik nagrzej do 180 st. C. Naczynie do zapiekania posmaruj obficie smalcem i przełóż masę na pieróg. Dobrze ubij i wygładź wierzch. Ubij jajko i posmaruj nim wierzch piroga. Włóż do gorącego piekarnika i piecz godzinę lub dłużej, aż wierz zapiecze się na rumiano.
Podaj na ciepło lub zimno z mlekiem, śmietaną, maślanką, masłem. Piróg można odgrzać na drugi dzień na patelni. Smakuje wybornie z sosem grzybowym.

Po wyjęciu z piekarnika, smaruję wierzch piroga masłem.

Moussaka. Grecki tradycyjny przepis na najlepszy comfort food

 

Grecka Moussaka jest bez wątpienia najpopularniejszym, tradycyjnym daniem Grecji. Trudno będzie znaleźć tawernę lub dom, gdzie jej nie serwują. W domowej kuchni moussaka przygotowywana jest na specjalne okazje.

Czym więc jest musaka? To tradycyjna grecka zapiekanka z bakłażanów pieczonych lub smażonych na patelni, ziemniaków, pomidorowego sosu z mieloną wołowiną lub jagnięciną i pysznego kremowego sosu beszamelowego, ułożonych warstwami i perfekcyjnie upieczonych!

 

 

3 bakłażany
4 ziemniaki
oliwa do smażenia

mięsny sos
500 g mielonego mięsa wołowego lub jagnięcego
1 czerwona cebula, posiekana
2 ząbki czosnku, posiekane
1 puszka krojonych pomidorów
2 łyżki koncentratu pomidorowego
1 łyżeczka cukru
1 szklanka czerwonego wina
szczypta soli morskiej i świeżo zmielonego czarnego pieprzu
1 liść laurowy
3 goździki
szczypta cynamonu lub jedna laska cynamonu
1/4 szklanki oliwy

sos beszamelowy
500 ml mleka
50 g masła
80 g mąki
szczypta gałki muszkatołowej
2 żółtka jaj
100 g sera Parmigiano-Reggiano lub Kefalotyri
sól do smaku

Zacznij od przygotowania bakłażanów . Usuń łodygi z bakłażanów i pokrój je w plastry o grubości 1 cm. Dopraw solą i umieść w durszlaku na około pół godziny.
Opłucz bakłażany dużą ilością wody i odciśnij je rękoma, aby pozbyć się nadmiaru wody. Osusz je i smaż na dużej oliwy , aż ładnie się zrumienią. Połóż smażone bakłażany na papierze, aby pozbyć się tłuszczu. Można je też upiec w piekarniku.
Pokrój ziemniaki na plasterki o grubości 0,5 cm. Usmaż je lub upiecz w taki sam sposób jak bakłażany. Dopraw odrobiną soli i odstaw na bok.

Przygotuj sos mięsny. Rozgrzej dużą patelnię na średnim ogniu i wlej oliwę. Dodaj posiekaną cebulą i smaż, aż zmięknie i lekko się zrumieni. Dodaj mięso, rozdrabniając je drewnianą łyżką i smaż. Gdy mięso zacznie brązowieć, dodaj czosnek i koncentrat pomidorowy i smaż, aż czosnek zmięknie. Wlej wino i poczekaj, aż odparuje. Dodaj pomidory z puszki, cukier, szczyptę cynamonu, 1 liść laurowy, goździki i sporą szczyptę soli i pieprzu. Doprowadź do wrzenia, a następnie zmniejsz ogień i gotuj pod przykryciem przez około 30 minut lub do momentu, aż większość soków odparuje. Odstaw na bok po zakończeniu gotowania.

Przygotuj sos beszamelowy. Rozpuść masło na dużej patelni na małym lub średnim ogniu. Dodaj mąkę, cały czas mieszając, aby uzyskać pastę. Dodawaj partiami podgrzane mleko, cały czas mieszaj, aby sos nie zrobił się grudkowaty. Jeśli sos nadal musi zgęstnieć, zagotuj na małym ogniu, cały czas mieszając. Jego konsystencja powinna przypominać gęstą śmietanę.
Zdejmij patelnię z beszamelem z kuchni i wmieszaj żółtka, sól, pieprz, szczyptę gałki muszkatołowej i większość startego sera. Odłóż trochę sera, aby posypać nim wierzch. Szybko mieszaj, aby zapobiec zamienieniu się jajek w omlet! Dopraw solą do smaku. Jedną łyżkę beszamelu wymieszaj z sosem mięsnym. Odstaw sos beszamelowy na bok pod przykryciem.
Teraz złóż musakę. Przygotuj dość dużą formę do pieczenia. Posmaruj masłem dno i boki formy i najpierw ułóż warstwę ziemniaków, następnie połowę bakłażanów, wlej cały sos mięsny i rozprowadź go równomiernie. Nie zapomnij usunąć goździków i liścia laurowego. Dodaj drugą warstwę bakłażanów, przykryj całym sosem beszamelowym i wyrównaj wierzch szpatułką.
Posyp pozostałym startym serem. Rozgrzej piekarnik do 180°C i piecz musakę przez około 60 minut lub do momentu, aż jej skórka stanie się jasnozłotobrązowa. Nawet jeśli będzie to naprawdę trudne, poczekaj, aż musaka przestygnie i będzie ciepła, zanim pokroisz ją na kawałki. Zapobiegnie to wylewaniu się sosu beszamelowego podczas krojenia.
Podawaj musakę z grecką sałatką i ciesz się nią przy lampce wina!

Moussakę posypałam przed pieczeniem suszonym oregano. Podałam z sałatką z ogórków z koprem, oliwą i pokruszoną fetą.