Pejzanka. Tradycyjna warzywna zupa z Kozłówki

 

Pierwsze lubelskie wzmianki o pejzance pochodzą z 1926 roku i widnieją na kartach menu weselnego z Kozłówki. Tam 12 września 1926 roku pobrali się Michał (brat ostatniego właściciela Kozłówki) i Maria Zamoyscy. W archiwum Muzeum w Kozłówce znajduje się Zawiadomienie o ślubie Marii Brzozowskiej z Michałem Zamoyskim oraz Menu przyjęcia weselnego. Na obiad zaproszeni byli znakomici goście: generał Sikorski, wojewoda lubelski, biskupi, księża oraz oficerowie Pierwszego Pułku Ułanów. Przybyłych gości częstowano pożywną pejzanką.

Pejzanka to rodzaj zupy kartoflanki wzbogaconej o różne dodatki. Jej skład zależy od upodobań, pory roku, zasobności domu, rodzaju warzyw, ziół i grzybów zbieranych w kozłowieckich lasach. Do wywaru mięsnego dodawane były warzywa przysmażone na maśle: kapusta, kalarepa, cebula, czosnek, marchew, seler, ziemniaki. Dodane do zupy puree ziemniaczane i śmietanka sprawiały, że była wykwintna i bardzo pożywna.

Pejzanka łączyła tradycje ziemiańskie i chłopskie. Gospodynie gotowały pejzankę dla pracujących na polach ojców, mężów i braci. Wspólną cechą tej sycącej zupy był i jest po dziś dzień wyśmienity smak i wyjątkowy, pachnący ziemią lubelską aromat warzyw.
Ta zupa wiąże ze sobą wiele wspomnień i pachnie domem rodzinnym.

 

 

1 l bulionu warzywnego/mięsnego
1 łyżka klarowanego masła
4 młode ziemniaki
1 marchewka
1 średnia cebula
2 ząbki czosnku
2 małe kalarepy z liśćmi
100 g fasolki szparagowej
1 łyżka liści lubczyku
pół pęczka koperku
100 ml śmietanki 30%
sól i pieprz

Ziemniaki, kalarepę, czosnek i cebulę obierz i pokrój w kostkę. Fasolkę i marchew na kawałki. Liście kalarepy oderwij od zdrewniałych łodyg i odłóż.

Do garnka włóż masło, wrzuć wszystkie warzywa, posól i smaż około 5 minut, mieszając co jakiś czas.

Wlej ciepły bulion, dodaj pieprz i gotuj aż warzywa będą prawie miękkie – około 20 minut. 5 minut przed końcem gotowania dodaj liście kalarepy i zmniejsz ogień do minimum . Posiekaj koper i lubczyk. Wyłącz kuchnię  i wlej śmietanę, dodaj lubczyk i koper, dopraw ewentualnie solą i pieprzem i wymieszaj.

Szybkie pikle ogórkowe na lato

 

Letnie dodatki z warzyw do obiadu, kolacji czy potraw z grilla nie muszą być skomplikowane i pracochłonne. U mnie sprawdzają się szybkie pikle, które robi się błyskawicznie i nie potrzeba dużo dodatków, aby cieszyły podniebienia domowników i gości.
Dzisiaj proponuję pikle z ogórków, które nam smakują najbardziej. Mało w nich octu, który jest tu jedynie dodatkiem i nie ma dużej ilości ostrych przypraw, bo jedzą je także dzieci. Jeżeli zechcesz zrobić je tylko w wersji dorosłej, dodaj więcej chili lub pieprzu.

1 kg świeżych ogórków
1 łyżka soli
1 łyżka cukru
5 ząbków czosnku
50 ml oliwy lub oleju
50 ml octu
świeży koper
szczypta chili lub pieprzu

 

 

Ogórki umyj i osusz. Posiekaj koper i czosnek. Przekrój na pół i potem na cztery. W misce wymieszaj sól z cukrem, dodaj ogórki, koper i czosnek, wymieszaj. Wlej ocet i olej, wymieszaj. Przykryj folią i odstaw do lodówki na kilka godzin lub na noc. W międzyczasie wymieszaj.
Podawaj do deski mięs, wędlin, serów, do kanapek, dań z grilla lub do obiadu.
Przechowuj do 2 dni ( potem nie będą jędrne) w lodówce.