Kawa po turecku. Jak ją parzyć i pić?

 

„Kawa powinna być czarna jak piekło, mocna jak śmierć, słodka jak miłość”.
(tureckie przysłowie)

Jak kawa znalazła się w Turcji?

Kawa w Turcji pojawiła się na początku XVI wieku za sprawą gubernatora Jemenu, który przekazał sułtanowi Sylejmanowi Wielkiemu popularny w Jemenie napój z ziaren kawy.  Sułtanowi kawowy napój  bardzo  przypadł do gustu i odtąd zaczęto go podawać  w jego pałacu i w całym kraju.
Inna historia mówi o dwóch mężczyznach, którzy przybyli do Turcji z Aleppo i Damaszku i w stambulskiej dzielnicy Tahtekale otworzyli  pierwsze dwie kawiarnie. Popularność kawy stała sie tak wielka, że wkrótce pito ją wszędzie.

 

 

Jak przygotować kawę po turecku?

Turcy stworzyli z tej czynności prawdziwy rytuał, który wymaga pewnego przygotowania i celebracji. Przede wszystkim do jej zaparzania używa się tradycyjnego naczynia w kształcie tygielka –ibrik lub dżezwa –  miedzianego lub mosiężnego, zwężającego się ku górze z długą rączką. W Turcji uważa się, że  tygielek wykonany z miedzi nadaje kawie po turecku wyjątkowe walory smakowe.

Do  tygielka należy wsypać taką ilość kawy, aby wystarczyło jej na trzy filiżanki. Kawa powinna być średnio palona i zmielona na proszek. Do tygielka dodajemy również sporą ilość cukru, wlewamy wodę i doprowadzamy do wrzenia na wolnym ogniu. Delikatnie mieszamy i kiedy na powierzchni pojawi się pianka, zdejmujemy tygielek z ognia i znów mieszamy. Po chwili cały proces powtarzamy dwa razy. Na końcu do naparu wlewamy łyżeczkę zimnej wody, aby fusy z kawy szybko opadły. Kawę nalewamy do wcześniej podgrzanych filiżanek. Prawidłowo zaparzona kawa również w filiżankach powinna być pokryta grubą warstwą piany.

Kawowe zwyczaje w Turcji

Zgodnie z tureckim zwyczajem pierwszą kawą częstuje się najstarszą i najbardziej poważaną osobę wśród zebranych. Kawy po turecku nie nalewamy do filiżanek do pełna, jest to bowiem oznaka niechęci. Filiżanki napełniamy kawą do połowy i pijemy delikatnie na nią chuchając.

Kawa była dawniej w Turcji obowiązkowo podawana w czasie tradycyjnych zaręczyn. Kandydatka na przyszłą żonę podawała swojemu przyszłemu mężowi kawę mocno posoloną – tak bardzo, jak łzy wylewane przez niego po ślubie. Jeżeli przyszły małżonek wypił ją bez niechęci, znaczyło to, że będzie dobrym, wesołym i szanującym żonę mężem.
Tureccy mężowie mieli także obowiązek zapewnić swoim żonom kawę na każde zawołanie. W przeciwnym przypadku prawo pozwalało kobietom żądać rozwodu.

  • Najlepsze tureckie kawy i akcesoria do ich parzenia znajdziecie na stronie Turecki sklep.

Çilbir. Turecki comfort food

 

Çilbir – wymawiamy chil-bir – to jeden z najbardziej popularnych tureckich przepisów na jajka. Klasyk, który łatwo zmieni śniadanie, lunch lub kolację w niebanalny posiłek.  To danie, które zrobimy właściwie zawsze, bo jego składniki są praktycznie stale w naszych lodówkach.  Jest tylko jedno ‘ale’ – w oryginale używa się papryki z Aleppo. U mnie jej nie ma i zastąpiłam ją turecką papryką Pul Biber. Ważną rolę odgrywa tutaj jogurt, który powinien być gęsty i kremowy, no i jajka ugotowane w ‘koszulkach’.  Çilbir podaje się z grzankami, chlebem tostowym lub pitą.  Zapraszam na turecki comfort food!

 

 

Jogurt
1 szklanka jogurtu greckiego w temperaturze pokojowej
1 ząbek czosnku
½ łyżeczki soli
1 łyżka świeżej mięty
1 łyżka świeżej natki pietruszki
1 łyżka świeżego kopru

Ząbek czosnku rozetrzyj na pastę z solą i włóż do miski. Posiekaj miętę, natkę i koper. Wymieszaj grecki jogurt z czosnkiem i solą i dodaj posiekane zioła. Wymieszaj i odstaw.

Jajka
2 szczęśliwe jajka – po jednym na osobę lub więcej

Zagotuj wodę w garnku. Gotuj ją na wolnym ogniu i dodaj dodaj delikatnie jajko uprzednio wybite do miski. Jeżeli chcesz płynne żółtko, gotuj je 3-4 minuty. A jeśli wolisz bardziej ugotowane – gotuj jajko 6 minut. Wyjmij je za pomocą łyżki cedzakowej na ręcznik papierowy. Ugotuj tak samo drugie jajko lub więcej.

 

 

Sos
1 łyżka masła
1 łyżka oliwy
łyżeczka tureckiej czerwonej papryki Pul Biber ( w oryginale papryka Aleppo)

Na patelnię włóż masło i oliwę, dodaj paprykę i podgrzewaj aż zacznie pachnieć i sos zabarwi się na czerwono. Wyłącz grzanie.

W międzyczasie zrób grzanki lub tosty.

Rozłóż do talerzy jogurt, na wierzch połóż jajko i polej sosem maślanym z papryką. Posyp solą i posiekanymi ziołami. Podawaj z grzankami.