Pejzanka. Tradycyjna warzywna zupa z Kozłówki

 

Pierwsze lubelskie wzmianki o pejzance pochodzą z 1926 roku i widnieją na kartach menu weselnego z Kozłówki. Tam 12 września 1926 roku pobrali się Michał (brat ostatniego właściciela Kozłówki) i Maria Zamoyscy. W archiwum Muzeum w Kozłówce znajduje się Zawiadomienie o ślubie Marii Brzozowskiej z Michałem Zamoyskim oraz Menu przyjęcia weselnego. Na obiad zaproszeni byli znakomici goście: generał Sikorski, wojewoda lubelski, biskupi, księża oraz oficerowie Pierwszego Pułku Ułanów. Przybyłych gości częstowano pożywną pejzanką.

Pejzanka to rodzaj zupy kartoflanki wzbogaconej o różne dodatki. Jej skład zależy od upodobań, pory roku, zasobności domu, rodzaju warzyw, ziół i grzybów zbieranych w kozłowieckich lasach. Do wywaru mięsnego dodawane były warzywa przysmażone na maśle: kapusta, kalarepa, cebula, czosnek, marchew, seler, ziemniaki. Dodane do zupy puree ziemniaczane i śmietanka sprawiały, że była wykwintna i bardzo pożywna.

Pejzanka łączyła tradycje ziemiańskie i chłopskie. Gospodynie gotowały pejzankę dla pracujących na polach ojców, mężów i braci. Wspólną cechą tej sycącej zupy był i jest po dziś dzień wyśmienity smak i wyjątkowy, pachnący ziemią lubelską aromat warzyw.
Ta zupa wiąże ze sobą wiele wspomnień i pachnie domem rodzinnym.

 

 

1 l bulionu warzywnego/mięsnego
1 łyżka klarowanego masła
4 młode ziemniaki
1 marchewka
1 średnia cebula
2 ząbki czosnku
2 małe kalarepy z liśćmi
100 g fasolki szparagowej
1 łyżka liści lubczyku
pół pęczka koperku
100 ml śmietanki 30%
sól i pieprz

Ziemniaki, kalarepę, czosnek i cebulę obierz i pokrój w kostkę. Fasolkę i marchew na kawałki. Liście kalarepy oderwij od zdrewniałych łodyg i odłóż.

Do garnka włóż masło, wrzuć wszystkie warzywa, posól i smaż około 5 minut, mieszając co jakiś czas.

Wlej ciepły bulion, dodaj pieprz i gotuj aż warzywa będą prawie miękkie – około 20 minut. 5 minut przed końcem gotowania dodaj liście kalarepy i zmniejsz ogień do minimum . Posiekaj koper i lubczyk. Wyłącz kuchnię  i wlej śmietanę, dodaj lubczyk i koper, dopraw ewentualnie solą i pieprzem i wymieszaj.

Kremowa zupa z młodych ziemniaków, porów i szparagów. Letnie smaki

 

Delikatna kremowa zupa. Smakuje latem, jest elegancka i mieści w sobie czar młodych warzyw.
Nikt się jej nie oprze, kiedy podasz ją w czasie letniego obiadu w ogrodzie lub na werandzie. Postaw na stole świeże kwiaty, które dopełnią letni klimat.

Krem z młodych ziemniaków, porów i szparagów

400 g młodych ziemniaków
2 młode pory
pęczek zielonych szparagów
700 ml bulionu cielęcego ( warzywnego lub drobiowego)
100 ml śmietanki 30% ( można pominąć)
2 łyżki klarowanego masła
sól i pieprz
1/2 pęczka kopru
1 łyżka oliwy EV
szynka hiszpańska i bagietka do podania

 

 

Ziemniaki delikatnie obierz z zewnętrznej skórki. Oczyść pory, przytnij końcówki szparagów i odetnij ich główki. Umyj warzywa na durszlaku. W szerokim rondlu rozpuść masło, dodaj pokrojone ziemniaki, pory i łodygi szparagów. Smaż 5 minut na średnim ogniu, mieszając. Wlej bulion i gotuj do miękkości warzyw. Zdejmij garnek z ognia i zmiksuj zupę, dopraw solą i pieprzem. Posiekaj koper.
Na patelnię wlej oliwę i połóż kromki bagietki. Zrumień je. Zdejmij i połóż szynkę, usmaż na chrupko.
Garnek z zupą postaw na małym ogniu, dodaj główki szparagów i podgrzewaj, aż zupa będzie gorąca. Wyłącz grzanie i wlej śmietankę. Wymieszaj i ewentualnie dopraw.
Rozlej do talerzy, udekoruj szynką, koprem i podawaj z bagietką.