Aïoli – prowansalski sos z czosnkiem niedźwiedzim

 

Aïoli to absolutnie pyszny i prosty sos. Pochodzi z Prowansji, gdzie nazywany jest beurre de Provence – masło Prowansji. W najbardziej klasycznej wersji przygotowuje się go tylko z oliwy, czosnku i soli.
Czosnkowy sos znali już Rzymianie. O sosie nazywanym aleatum, pisał tuż po narodzinach Chrystusa rzymski historyk Pliniusz Pierwszy. Dlatego swoje wersje sosu przyrządzają do dziś włoskie mammy. Sos z czosnku i oliwy zjemy na Sycylii i w Kalabrii.
Wersja z Malty to sos czosnkowy podawany w towarzystwie pomidorów i lokalnych krakersów. No i mamy jeszcze recepturę hiszpańską i spór Hiszpanów z Francuzami, do kogo należy sos aioli.

Tradycyjny Le Grand Aïoli w kuchni prowansalskiej to pyszny letni posiłek z sosem aioli w roli głównej. W porze lunchu sos aioli podaje się z sezonowymi warzywami. Na przykład z chrupiącymi liśćmi sałaty, gotowanymi ziemniakami, blanszowaną fasolką szparagową, plasterkami ogórków, pomidorkami koktajlowymi i rzodkiewkami, które macza się w sosie.
Wszystkie te wersje łączy zdecydowany smak i puszysta, kremowa konsystencja i fakt, że aioli jest uwielbiany w całej południowej Europie i na całym świecie.

Sos Aïoli można jeść ze wszystkim. Świetnie pasuje do szaszłyków z krewetek, pieczonych ryb czy jajek na twardo. Pamiętaj, aby mieć pod ręką dużo zimnego różowego wina, aby popić tę ucztę!
Aïoli to także doskonałe smarowidło kanapkowe. Jego czosnkowy akcent smakuje równie dobrze na kanapce na zimno, jak i na burgerze z łososiem.
Aby uzyskać najbardziej soczystego pieczonego kurczaka, posmaruj go przed pieczeniem Aïoli. Tłuszcz zawarty w aioli zatrzymuje wilgoć w kurczaku. Rezultatem jest niezwykle delikatny, czosnkowy ptak z niesamowicie chrupiącą skórką.

 

 

Aïoli z czosnkiem niedźwiedzim
1 garść liści czosnku niedźwiedziego
1 żółtko
1 łyżeczka soli
oliwa EV
1 łyżka soku z cytryny
1/4 łyżeczki kremowej musztardy Dijon

Umyj liście czosnku i wysusz je na papierowym ręczniku. Pokrój i włóż do kielicha blendera. Sparz jajko i oddziel żółtko od białka. Żółtko włóż do czosnku i wsyp sól. Zmiksuj. Teraz wlewaj małym strumieniem oliwę i miksuj po każdym dodaniu oliwy. Kiedy uzyskasz konsystencję gęstego sou, dodaj musztardę i połącz miksując. Wlej sok z cytryny i znowu zmiksuj.
Jeżeli sos się rozwarstwi, miksuj dalej dodając nieco oliwy. Aïoli przełóż do słoika i wstaw do lodówki.

* Wszystkie składniki powinny być w temperaturze pokojowej. Sos może się rozwarstwiać także wtedy, kiedy temperatura otoczenia jest wysoka.

Polecam Aïoli z pieczonymi ziemniakami.