Pierogi z pieczoną gęsią i kiszoną kapustą. Listopadowa tradycja

 

Nie ma listopada bez gęsi, a tym bardziej bez pierogów z gęsiną. Są nieodłączną listopadową historią. W ubiegłorocznym sezonie lepiłam kasztanowe pierogi z gęsiną. Te powstały z mięsa gęsi pieczonej w całości – klik!, bo zawsze zostają jakieś kawałki i nieobrane kości, które trzeba wykorzystać. Te pierogi zjedliśmy w rodzinnym gronie. Wszyscy za nimi przepadamy. Zapraszam więc na pierogi z pieczoną gęsiną vol. 3.

 

 

Pierogi z pieczoną gęsią i kiszoną kapustą
ok. 60 małych pierogów

farsz
300 g mięsa z pieczonej gęsi (razem ze skórą)
200 g kiszonej kapusty
3 łyżki sosu z pieczonej gęsi
1 liść laurowy
1 szalotka
1 łyżka suszonego tymianku
pieprz i sól do smaku
1 łyżka tłuszczu z gęsi

Kapustę wkładam do garnka, dodaję sos z pieczonej gęsi, liść laurowy i wlewam 300 ml wody. Gotuję na małym ogniu do miękkości. Kiedy przestygnie kroję. Mięso przepuszczam przez maszynkę. Szalotkę siekam. Do kapusty dodaję gęsinę. Na dużej patelni blanszuję szalotkę na tłuszczu gęsim, dodaję kapustę i mięso, tymianek i pieprz. Ewentualnie sól. Mieszam wszystko na małym ogniu na jednolitą masę. Wyłączam grzanie. Farsz jest gotowy.

ciasto
500 g mąki pszennej
ok. 500 ml maślanki
1/2 łyżeczki soli

Mąkę i sól przesiewam do misy miksera. Włączam mikser z mieszadłem na najniższy poziom i stopniowo wlewam maślankę. Miksuję aż ciasto będzie miękkie i elastyczne, nie będzie kleiło się do rąk. Przykrywam je ścierką kuchenną i zostawiam na około 20-30 min.
Potem dzielę ciasto na cztery części, i po jednej wałkuję na blacie oprószonym mąką na cienkie placki. Wykrawam z nich koła i faszeruję mięsem gęsim z kapustą. Zlepiam i układam na posypany mąką blat. Gotuję partiami w osolonym wrzątku – 3 minuty od wypłynięcia pierogów na powierzchnię wody. Wybieram łyżką cedzakową i układam jedną warstwą na półmiskach. Podałam ze smażoną w maśle cebulą, posypałam pieprzem.

Gęś pieczona z jabłkami i cydrem. Jak piec gęś w całości?

 

Temat gęsiny odżywa co roku w listopadzie. U mnie w domu wywołuje spore kulinarne emocje, bo pielęgnujemy rytuał jedzenia gęsiny w różnych postaciach od pokoleń. Pamiętam, jak pan ze wsi przywoził gęsi do moich Dziadków. Leżały na kuchennym stole z szyjami zwisającymi z blatu. Potem zaczynał się rytuał ich macerowania i przetwarzania.
Pamiętajcie, że w listopadzie gęsina jest najlepsza. Walory gęsiego mięsa poruszyłam w poprzednim wpisie. Dodam jeszcze, że warto jeść gęsi tłuszcz, który jest jednym z najzdrowszych tłuszczów zwierzęcych i ma właściwości prozdrowotne.

Jak piec gęś w całości?
Z doświadczenia preferuję trzy sposoby

1. Wolne pieczenie w 130 st. C . Dla gęsi o wadze 5 kg czas pieczenia wyniesie 8 godzin.
30 minut przez końcem pieczenia podwyższamy temperaturę do 230 st. C .  (Warto więc zaplanować pieczenia tak, aby gęś akurat upiekła sie na obiad). Gęś odkrywamy i pieczemy do zrumienienia się skórki.

2 Gęś pieczemy w piekarniku w temperaturze 160 stopni C. Na każdy kilogram gęsi przyjmujemy 
50 minut pieczenia. Nie należy otwierać piekarnika przed upływem 2 godzin.

3. Piekarnik nagrzewamy do 220 st. C. Gęsiarkę z ptakiem wstawiamy bez pokrywy i zrumieniamy przez 20 minut. Przykrywamy pokrywą i zmniejszamy grzanie do 160 – 170 st. C. PO dwóch godzinach zaczynamy polewać gęś wytopionym tłuszczem.

Gęś pieczemy w gęsiarce lub w naczyniu żaroodpornym z pokrywą.
Gęś przed pieczeniem można faszerować: cielęciną, jabłkami,kaszą gryczaną lub jęczmienną, kasztanami, grzybami, gruszkami, cytrusami.

Przed pieczeniem gęś nacieramy solą, pieprzem, majerankiem i tymiankiem. Przyprawy te wyostrzają i podkreślają smak gęsiny. Marynujemy ją przed pieczeniem w tych przyprawach 48 godzin.

Przez pierwsze 2 godziny pieczenia nie otwieramy pokrywy. Po upływie tego czasu polewamy gęś wytopionym tłuszczem lub masłem co 30 minut. Do naczynia żaroodpornego, które wstawiamy na dno piekarnika wlewamy: sok jabłkowy, cydr lub wodę, aby gęś była soczysta. W połowie czasu pieczenia odwracamy gęsiarkę o 180 stopni.

Dodatki do gęsi
Do pieczonej gęsi dobrze pasują: modra kapusta, kiszona biała kapusta, pieczone jabłka, jabłka z żurawiną, pęczak, kasza gryczana, ziemniaki pieczone z rozmarynem, kopytka, kluski śląskie.

Jakie wino podać do gęsi?
– Burgundy
– Bordeaux
– Primitivo de Manduria
– Barolo
– Tokaje
– Pinot Gris
– Muscat
– Cava
– Riesling
– Champagne.

Polskie wina do gęsiny:
– czerwony i różowy Regent z Dworu Sanna

 

 

Gęś pieczona z jabłkami i cydrem
gęś owsiana eko o wadze 4,5 kg
1 kg jabłek ,szara reneta’ eko
1/3 kostki masła
sól, pieprz , majeranek, tymianek
500 ml cydru rzemieślniczego

Tuszkę gęsi zamrażam na dwa dni. Rozmrażam wolno w lodówce lub w pojemniku na tarasie. Myję ją dokładnie, osuszam. W miseczce przygotowuję mieszankę soli i pieprzu. Dzielę na pół. Do jednej połowy dodaję zioła. Gęś nacieram w środku mieszanką soli, pieprzu i ziół, na zewnątrz solą i pieprzem. Jabłka myję, wycinam gniazda nasienne i ćwiartki wkładam do środka gęsi razem z masłem. Sznuruję otwór. Gęś zamykam w gęsiarce i trzymam 48 godzin na zewnątrz w nsikiej temperaturze ( lub w lodówce, co jest trudne ze względu na wielkość).
Rano w dzień pieczenia przynoszę do domu i zostawiam na 2 godziny w temperaturze pokojowej. Nagrzewam piekarnik – opcja pieczenia 1, 2 lub 3 wyżej.
Tę gęś podałam z kluskami śląskimi, buraczkami, rydzami i pieczonymi jabłkami.