Pierogi z suszonymi/wędzonymi śliwkami. Wigilijny przysmak z Zagórza

 

Pierogi z suszonymi śliwkami to tradycyjna potrawa goszcząca zwłaszcza jesienią i zimą na zagórzańskich stołach. Tradycja ta, bardzo rozpowszechniła się na  terenie części Beskidu Wyspowego i północnej stronie Gorców jeszcze w okresie międzywojennym. Tamtejsze gospodarstwa przygotowywały się do zimy przetwarzając spore ilości owoców tj. gruszki, śliwki i jabłka, najczęściej susząc je, w celu zabezpieczenia owoców przed gniciem.

Suszone w specjalny sposób owoce – najpierw podsuszane, a potem podwędzane, zazwyczaj wykorzystywano do gotowania pierogów z suszonymi śliwkami, które były obowiązkowym daniem na wigilijnym stole podczas świąt Bożego Narodzenia w regionie zagórzańskim.

Dawniej do przygotowania ciasta na pierogi z suszonymi śliwkami wykorzystywano mąkę pszenną mieloną na żarnach całkowicie odsianą z otrębów, zimną wodę oraz odrobinę mleka. Dodatkowo można było dodać jedno jajko, lecz nie była to częsta praktyka wśród gospodyń. Wszystkie składniki wyrabiano na gładko tak, aby ciasto miało jednolitą konsystencję bez widocznych grud. Od lat 60. XX w. do ciasta na pierogi używano mąki pszennej mielonej typ 450 pozyskiwanej z młynów.

Przed lepieniem pierogów suszone śliwki , w tym regionie powszechnie zwane płonkami,  należy zalać wrzątkiem, namoczyć, a następnie gotować ok. 10-15 minut, aby były miękkie i mniej ciężkostrawne. W kolejnym kroku śliwki odsączano z wody, studzono i usuwano pestki. Tak przygotowane śliwki zawijano po jednej sztuce w krążek pierogowego ciasta. Ulepione pierogi wrzucano na wrzątek i gotowano do momentu ich wypłynięcia na wierzch. Gotowe danie wyjmowano na jeden talerz i okraszano roztopionym masłem oraz posypywano cukrem.

16 listopada 2021 roku pierogi z suszonymi śliwkami zostały wpisane  na Listę Produktów Tradycyjnych  w kategorii: Gotowe dania i potrawy: „pierogi z suszonymi śliwkami”.

źródło www.gov.pl

 

 

400 g mąki pszennej ( u mnie orkiszowa T 500)
3/4 szklanki wody
1 łyżka mleka

200 g śliwek suszonych/wędzonych
250 ml wody
laska kory cynamonu (opcjonalnie)

do podania; masło, cukier, kandyzowana skórka pomarańczy, bułka tarta z masłem

Suszone śliwki włóż do małego garnka, wlej wodę, tyle aby przykryła owoce, dodaj laskę cynamonu. Zostaw na 15 minut. Zagotuj, zmniejsz ogień i gotuj przez 10 minut.
Śliwki odcedź i pozostaw do przestudzenia. Jeżeli są pestki, wyjmij je.

Do miski przesiej mąkę, wlej mleko. Stopniowo dodawaj odpowiednią ilość wody, aby składniki się połączyły. Zagnieć gładkie, miękkie i elastyczne ciasto.
Ciasto podziel na kawałki, każdy z nich wałkuj na cienki placek. Za pomocą szklanki wykrój z ciasta kółka.
Na  środku każdego umieść śliwki, złóż na pół i dokładnie zlep brzegi. Układaj na ściereczce.
W garnku zagotuj wodę i partiami wkładaj pierogi. Gotuj na niewielkim ogniu, około 3 minuty od momentu wypłynięcia pierogów na powierzchnię wody.
Ugotowane wyjmuj za pomocą łyżki cedzakowej. Układaj na półmisku, polej masłem lub dopraw czym lubisz.

* wodę z gotowania śliwek możesz wykorzystać do gotowania kompotu z suszu lub wypić.

Fasola pieczona w sosie pomidorowym po grecku. Portfel Montreal na Dzień Ojca

 

Gigantes plaki – po grecku γίγαντες πλακί, to tradycyjna grecka potrawa oparta na miejscowej odmianie fasoli. Spotykana w całej Grecji jako meze, czyli przystawka  podawana w każdej greckiej tawernie. Danie jest samo w sobie dość sycące i w połączeniu z chlebem może stanowić świetny wegetariański posiłek.
U nas to bardzo lubiana potrawa, którą polecam przygotować z okazji Dnia Ojca, jako jedną z niespodzianek w tym dniu.

Gigantes plaki
4-6 porcji

300 g suchej białej fasoli  Piękny Jaś – w Grecji to odmiana fasolia gigantes
oliwa EV
1 mała cebula, posiekana
2 ząbki czosnku, pokrojone w plasterki
1 marchew, pokrojona
1 puszka pomidorów krojonych
1 łyżka przecieru pomidorowego
2 liście laurowe
1 łyżka liści tymianku
2 łyżki octu z czerwonego wina
sól i pieprz
do podania feta i liście kolendry

 

 

Dzień wcześniej wypłucz fasolę, wsyp do dużego garnka i zalej dużą ilością zimnej wody. Zostaw fasolę na noc.
Odcedź fasolę, wsyp z powrotem do garnka, zalej zimną wodą, doprowadź do wrzenia i gotuj na dużym ogniu przez 10 minut zbierając powstającą pianę. Zmniejsz ogień do małego i gotuj jeszcze przez ok. 50 minut. Odcedź fasolę na durszlaku. Piekarnik nagrzewaj do 180 st. C.
Na dużej patelni rozgrzej oliwę, dodaj cebulę i smaż ok. 5 minut. Dodaj czosnek i smaż jeszcze 2-3 minuty. Wrzuć marchew, przecier pomidorowy, liście laurowe, tymianek i pomidory z puszki. Dodaj ocet winny, sól i pieprz. Wlej ok. 150 ml. wody. Duś sos na małym ogniu przez 10 – 15 minut. Dodaj ugotowaną fasolę i wymieszaj.
Przykryj pokrywą i wstaw na godzinę do piekarnika. Gotową potrawę spróbuj i ewentualnie dopraw solą i pieprzem. Podawaj na ciepło lub na zimno, polej oliwą. Fasolę można posypać pokruszoną fetą i liśćmi kolendry. Podaj z chlebem, bagietką, pitą lub lawaszem.

Poszukując prezentu z okazji Dnia Ojca, zajrzyj do sklepu Trendhim, gdzie wybierzesz akcesoria dla panów: skórzane torby, portfele, plecaki, biżuterię, zegarki. My wybraliśmy skórzany portfel Montreal.